Nowa edycja kursu Tłumaczenia medyczne: od podstaw ku biegłości (edycja 2025) - nie zwlekaj z zapisem! ZOBACZ TERAZ

Biblioteczka tłumacza

Wiele twarzy jednego języka. Hiszpański w Ameryce Łacińskiej

Tłumaczenie stron internetowych, oprogramowania czy aplikacji wymaga znajomości norm językowych i panujących w danym obszarze językowym locale, czyli konfiguracji dotyczącej zapisu dat, liczb, rozmiarów, formatów itd. W przypadku tego rodzaju tekstów cyfrowych nie wystarczy tłumaczenie dosłowne – konieczna jest lokalizacja.

Pozornie pomiędzy językiem hiszpańskim a polskim zachodzi mało różnic w formacie kalendarza czy zapisie liczb, jednak jest to generalizacja dotycząca samej Hiszpanii. „Język hiszpański” to przecież inny byt w Argentynie, Meksyku czy Chile, gdzie do pewnego stopnia panują odrębne normy językowe, a na pewno inna jest waluta czy choćby… pora roku!

W ramach przedmiotu Lokalizacja prowadzonego przez Zuzannę Wnuk w Instytucie Lingwistyki Stosowanej czworo studentów (teraz już absolwentów 😊) studiów magisterskich opracowało zbiór ciekawostek tłumaczeniowych dotyczących wybranych krajów Ameryki Łacińskiej. Autorzy – Aleksandra Chmielewska, Weronika Kostyra, Mateusz Narkiewicz i Kamila Nowak – wyróżnili różnice w zakresie zapisu liczb, dat, walut i innych elementów szczególnie istotnych w lokalizacji produktów i tekstów pomiędzy językiem hiszpańskim a polskim.


Na dobry początek – zagadki! Na końcu artykułu zamieścimy odpowiedzi 😉

  • Czy $100 w Meksyku to sto dolarów?
  • Czy w Boliwii poprawny zapis to liczby „tysiąc dwieście trzydzieści cztery” to 1.234 czy 1,234 – a może i tak, i tak?
  • Czy Bs. 2,30 i Bs100 to ceny z tego samego kraju?
  • Co oznacza apostrof w liczbie 6’004.560,56 w Ekwadorze?

Aleksandra Chmielewska

MEKSYK:

  • Oficjalną walutą jest peso meksykańskie. Peso dzieli się na 100 centów. Peso oznaczamy symbolem $, zaś cent symbolem ¢. Symbol peso piszemy przed cyfrą, a symbol centa – za cyfrą (np. $100 – sto peso i 50¢ – pięćdziesiąt centów).
  • Do oddzielenia numerów składających się z co najmniej czterech cyfr używa się przecinków (np. 1,234 – tysiąc dwieście trzydzieści cztery).
  • Do oznaczenia ułamków dziesiętnych używa się kropek (np. $8.60 – osiem peso i sześćdziesiąt centów).

BOLIWIA:

  • W Boliwii oficjalną walutą jest peso boliwijskie, które dzieli się na 100 centów. Peso boliwijskie oznaczamy literami Bs, zaś centy literą „c” i kropką (c.). Co zaskakujące, zarówno symbol peso, jak i centa piszemy przed cyfrą, bez spacji (np. Bs100 – sto peso, c.50 – pięćdziesiąt centów).
  • W Boliwii kropek i przecinków w oznaczeniu liczb używa się różnie, w zależności od tego, czy mówimy o pieniądzach, czy nie. Pisząc o kwotach pieniężnych, użyjemy przecinka do oznaczenia numerów składających się z co najmniej czterech cyfr (np. Bs1,234 – tysiąc dwieście trzydzieści cztery peso), zaś kropką oznaczymy ułamki dziesiętne (np. Bs5.30 – pięć peso i trzydzieści centów). W przypadkach, gdy w grę nie wchodzą pieniądze, użyjemy tych symboli interpunkcyjnych na odwrót (np. 1.234 – tysiąc dwieście trzydzieści cztery lub 5,50 – pięć i pół).

Weronika Kostyra

PERU:

  • W Peru obowiązują dwa formaty zapisu godzin: 12-godzinny (np. 2 a.m. albo 2 p.m.) lub 24-godzinny (np. 8:00-18:00), gdzie cyfry oddziela się dwukropkiem bądź kropką.
  • Daty w Peru są często zapisywane przy użyciu liczb porządkowych np. 1° de marzo de 1743. Typowe separatory dat to ukośniki, dywizy lub kropki zapisane bez spacji (np. 4-6-1982, 8/7/1980, 9.08). Jednak, w przypadku Peru, to ukośniki są częściej spotykaną formą oddzielania elementów dat.
  • Sol (S/) jest oficjalną walutą Peru (międzynarodowy kod waluty: PEN), dzielącą się na 100 centów. Dolar amerykański jest jednak nadal akceptowany w wielu miejscach.

EKWADOR:

  • W Ekwadorze obowiązuje system dziesiętny regulowany przez Międzynarodowy Układ Jednostek Miar (SI). Jeśli chodzi o separator części dziesiętnych, system ten dopuszcza stosowanie dwóch symboli: przecinka lub kropki. Użycie kropki staje się jednak coraz częstsze.
  • Jeśli chodzi o większe cyfry, zamiast przecinków lub kropek w odstępach między czterocyfrowymi grupami tysięcznymi należy użyć odstępu. Przykłady: 20 564,25 lub 20 564.25.
  • W niektórych ekwadorskich jednostkach występuje jednak zachwianie między przyjętą międzynarodową konwencją a systemem, którego uczy się w tamtejszych szkołach. System ten polega na stosowaniu przecinków do oddzielania części dziesiętnych, kropek do oddzielania części tysięcznych i apostrofów do oddzielania części milionowych, a także innych większych liczb (np. 6’004.560,56).

Mateusz Narkiewicz

KOLUMBIA:

  • Waluta Kolumbii to peso kolumbijskie. Do jej zapisu używamy symbolu „$”, który stawiamy przed liczbą. Warto również zwrócić uwagę na spację pomiędzy symbolem waluty a kwotą, np. $ 1,50.
  • W zapisie liczb w Kolumbii używa się zarówno kropki, jak i przecinka. Kropka służy do oddzielenia setek w liczbach powyżej 4 cyfr, natomiast przecinkiem wydziela się części dziesiętne, np. 10.500,50.

WENEZUELA:

  • Obowiązującą walutą w Wenezueli jest boliwar, którego symbol to “Bs.” zapisywane przed liczbą, np. Bs. 2,30. W obrocie często można również spotkać dolary amerykańskie ze względu na brak stabilności wenezuelskiej waluty. Obecnie 1000 boliwarów odpowiada kwocie około 109 złotych.
  • W Wenezueli do zapisu godzin używa się dwukropka, np. 10:30. Często występuje model dwunastogodzinny (a.m./p.m.), ale można również natrafić na wariant dwudziestoczterogodzinny.

Kamila Nowak

ARGENTYNA:

  • Tłumacząc teksty na język hiszpański w wariancie z Argentyny, należy pamiętać, że w tym kraju występuje zjawisko voseo, co oznacza, że w drugiej osobie liczby pojedynczej nie używa się formy tú, ale Zmiany następują również w odmianie czasowników, np. czasownik poder („móc”) w drugiej osobie liczby pojedynczej („możesz”) to nie będzie puedes, tylko podés.
  • Co do zasady obowiązuje system 12-godzinny (zwłaszcza w mowie), choć można się spotkać też z zapisem 24-godzinnym.
  • Przy zapisie godziny preferuje się zapis z dwukropkiem, tj. 12:15, ale w tekstach nietechnicznych dopuszczalne jest także użycie kropki, np. 12.15, czyli odwrotnie niż w Polsce, gdzie za poprawne uznaje się użycie kropki, a dopuszczalne jest użycie dwukropka.

CHILE:

  • Pomimo tego, że w Chile powszechnie używa się systemu metrycznego, istnieją pewne wyjątki. Nici i włóczki sprzedaje się w jardach, a chociażby w Chiloé przy sprzedaży ziaren, ziemniaków czy owoców morza podaje się ich objętość w almudach. Jeden almud to między 6 a 8 litrów.
  • Aby oddzielić od siebie tysiące i miliony, używa się kropki, np. 3.890.000. Dotyczy to także liczb czterocyfrowych, np. 6.000 jako sześć tysięcy. Z kolei przecinka używa się do oddzielenia części dziesiętnych: 3,96. Wpływ języka angielskiego jest jednak na tyle silny, że coraz częściej stosuje się kropkę do oddzielenia części dziesiętnych.

Po solidnej dawce teorii czas na praktykę – prezentujemy rozwiązania zagadek zamieszczonych na początku. 😉

  • $100 w Meksyku oznacza 100 meksykańskich pesos.
  • W Boliwii oba zapisy – 1,234 oraz 1.234 – są poprawne, jednak przecinek stosuje się w odniesieniu do pieniędzy, a kropkę w pozostałych kontekstach.
  • „Bs. 2,30” dotyczy wenezuelskich boliwarów, a „Bs100” – boliwijskich pesos.
  • Apostrof w liczbie 6’004.560,56 jest separatorem milionów. Liczba ta oznacza zatem sześć milionów cztery tysiące pięćset sześćdziesiąt i pięćdziesiąt sześć dziesiętnych.